در طول چهارده قرن تاريخ كازرون بعد از اسلام، از اين شهرستان بزرگان زيادي به پا خاسته اند كه نام نامي آنان در رشته هاي مختلف علمي و فرهنگي و هنري زينت بخش كتب تذكرة قرار گرفته است. در اين جا مشاهير بزرگان و معارف آنان را فهرست وار ازديد علاقه مندان مي گذرانيم:
الف) عالم، عارف، شيخ، محدّث، مفسّر و فقيه:
۱- شيخ ابواسحاق ابراهيم بن شهريار كازروني (۳۵۲ / ۴۲۶ هجري قمري).
۲ – اوحد الدّين عبدالله بن ضياء الدّين مسعود بلياني كازروني (متوفي ۶۸۶ هجري قمري).
۳- شيخ زين الدّين علي بن ضياءالدّين مسعود بلياني كازروني (متوفي ۶۹۳ هجري قمري).
۴- شيخ امين الدّين محمد بن شيخ زين الدين علي (متوفي ۷۴۵ هجري قمري)
۵- ملاّ محمد جعفر خشتي فرزند عبدالصاحب خشتي دواني (متوفي حدود ۱۲۹۰ هجري قمري).
۶– ابوسعد سعيد الدّين محمد بن مسعود بلياني كازروني (متوفي ۷۵۸ هجري قمري.).
۷- ابا عبدالله سلمان محمّدي(روزبه) فرزند فرّخ كازروني (متوفي ۳۵هجري قمري).
۸- شيخ شيلي بن جلال الدّين محمد كازروني (متوفي ۸۵۲ هجري قمري).
۹- شيخ محمد بن نجم الدّين محمود كازروني (متوفي ۷۷۰ هـ ق.)
۱۰- عبدالسّلام بن محمد كازروني (۸۲۸ / ۸۵۸ هجري قمري).
۱۱ – عبدالعزيز بن مسدد بن عبدالعزيز كازروني (متوفي ۸۸۲ هـ ق.).
۱۲ – عبدالعزيزبن عبدالسّلام كازروني (زنده در ۸۱۷ هجري قمري).
۱۳ – عمر بن جلال الدّين محمّد كازروني (زنده در ۷۷۰ هجري قمري).
۱۴- مسدد بن محمد بن عبدالعزيز كازروني (۸۳۱ / ۸۷۳ هجري قمري).
۱۵ – ميرزا صالح داماد عرب فاموري كازروني فرزند ميرزا سيّد حسن موسوي فاموري كازروني (متوفي ۱۳۰۳هجري قمري).
ب) دانشمند، نويسنده اديب و شاعر و فقيه:
۱- ابوالبركات تاج الدّين محمد كازروني « حاج هراس » (۷۵۷ / ۸۴۳ هـ ق.).
۲- ابوالمسعود بن شرف الدّين يحيي كازروني (۹۸۰ / ۱۰۵۸هجري قمري).
۳- علاّمة ابوالفضل خطيب كازروني (متوفي ۹۳۰ هـ ق).
۴- ابومسلم عبدالسّلام بن احمد كازروني (متوفي ۶۲۶ هجري قمري)
۵- ابوالعبّاس احمد بن منصور كازروني (۵۱۶ / ۵۷۸ هـ ق.).
۶- ابوالوليد احمد بن مسدد كازروني (متوفي بعد از ۸۸۷ هجري قمري).
۷- سيّد محمّد تقي موسوي خشتي كازروني فرزند سيّد عبدالرضا(متوفي حدود ۱۲۷۵ هجري قمري).
۸- علاّمه جلال الدّين محمّد بن سعد الدّين اسعد دواني كازروني (۸۳۰ / ۹۰۸ هـ ق).
۹- جمال الدّين محمد بن عبدالله كازروني (متوفي ۸۴۳ هجري قمري).
۱۰ – سيّد محمد حسن موسوي خشتي فرزند سيّد غلام رضا (متوفي ۱۳۵۵ هجري قمري).
۱۱ – حاج سيّد علي حكيم كازروني « رحمت » فرزند حاج مجتهد (۱۳۷۸ / ۱۳۴۳ هجري قمري).
۱۲- شيخ زكي الدّين كازروني (قرن هشتم هجري).
۱۳ – سعيد كازروني فرزند ابوسعد سعد الدّين مسعود بلياني كازروني (۷۲۷ / ۷۵۸ هجري قمري).
۱۴ – ميرزا محمد حسين شيخ الحكماء كازروني فرزند حكيم علي محمّد (متوفي ۱۳۳۴هجري قمري).
۱۵ – صدرالاسلام كازروني فرزند حاج سيّد علي مجتهد« رحمت » (متوفي ۱۳۳۶ هـ ق.).
۱۶ – حجةالاسلام و المسلمين علي رجبي دواني كازروني فرزند اسماعيل رجبي (متولد ۱۳۰۸هجري شمسي).
۱۷ – ملاّ علي كازروني (۱۲۴۷ / ۱۳۰۷ هـ ق.).
۱۸ – شيخ عبدالله بحراني كازروني (متوفي ۸۶۰ هجري قمري).
۱۹ – حاج ميرزا آقا خسرو مؤدّب فرزند حاج ابوالحسين كازروني (۱۲۶۴ / ۱۳۳۹هجري شمسي).
۲۰ – حاج ميرزا محمد جواد ناظم الحكماء « حكيم » فرزند حكيم علي محمد كازروني (متوفّي ۱۳۰۷ هجري شمسي).
۲۱ – محمد حسن اديبي كازروني فرزند علي مراد(۱۳۱۳ / ۱۴۰۳ هجري قمري).
۲۲ – تقي الدّين اوحدي حسيني بلياني كازروني (زنده در ۱۰۳۶ هجري قمري).
۲۳ – شيخ الادباء ميرزا لطف الله مؤيّدي كازروني « ناظم » (۱۲۸۵ / ۱۳۴۳ هجري قمري).
ج) طبيب، منجم، مورخ، مرتاض، شاعر، روزنامه نگار، نويسنده، قاضي، خوش نويس:
۱- محمدرضا اصلاح دريسي كازروني مدير روزنامه اصلاح (قرن ۱۳ و ۱۴ هجري).
۲- علي نقي بهروزي كازروني فرزند بهروز مدير روزنامه دستاويز (۱۲۸۱ / ۱۳۶۲ هجري شمسي).
۳- محمدجواد بهروزي فرزند بهروز كازروني (متوّلد ۱۳۰۰)
۴- ميرزا حسن چهره نگار كازروني « كاتب» (۱۲۷۲ / ۱۳۳۶ ق.).
۵- سيّد عبدالله حسيني بلياني « شاه ملاّحسين » منجم (قرن ۱۰ و ۱۱).
۶- قاضي رفيع الدّين كازروني
۷- آقا بزرگ سامي فرزند ملاّ علي كازروني (معاصر)
۸- علي سامي فرزند آقا بزرگ كازروني باستان شناس (۱۲۸۹ / ۱۳۶۸ هجري شمسي).
۹- ميرزا محمد طبيب كازروني « طالع » (متوفي ۱۳۰۳ ق.).
۱۰- ظهيرالدّين علي بن محمد كازروني مورخ خوش نويس (۶۱۱ / ۶۹۹ هجري قمري).
۱۱- ميرزا علي عزمي كازروني مدير نشريه هفتگي آتش فشان(متوفي ۱۳۳۷ هجري شمسي).
۱۲ – شيخ عابد عارف كازروني (متوفي ۱۲۵۸ هجري قمري).
۱۳- علي بن محمد كازروني خوش نويس(متوفي ۸۹۲ هجري قمري).
۱۴ – خواجه مقصود كازروني در علم
۱۵- دكتر محمد تقي مير كازروني « مير» فرزند ميرابوطالب كازروني (متولد ۱۲۹۲ ).
۱۶ – حاج ميرزا ابراهيم نادري كازروني (متوفي ۶۰- ۱۲۵۸).
۱۷- ميرزا عبدالحسين كازروني « ناظر» شاعر و مرتاض(متوفي حدود ۱۳۱۳ هجري قمري)
۱۸ – ميرزا صالح كازروني معروف به شيرازي ( كه اولين روزنامه ايراني به همت ايشان به چاپ رسيد )
د) اديب و شاعر:
۱- سيّد محمّد اقبال كازروني متخلص به « اقبال » (زنده در ۱۳۱۷هجري شمسي).
۲- مير محمد يوسف اميري كازروني « اميري »
۳- شيخ محمد خان ايزدي كازروني « ايزدي » فرزند شيخ عبدالله (متوفي ۱۳۲۲ هجري قمري).
۴- هاشم جاويد كازروني « جاويد» (معاصر).
۵- جمالا كازروني « جمالا»
۶- مير جمال الدّين كازروني (شايد جمالا باشد) (قرن دهم هجري).
۷- احمد دارا كازروني « دارا» فرزند حاج محمد حسين (معاصر).
۸- رشيد كازروني (متوفي ۹۲۰ ق.).
۹- سيّد عبدالوّهاب سعيدي كازروني « سعيدي » فرزند سيد حسن (۱۲۴۶ / ۱۳۲۴ هجري شمسي).
۱۰ – ميرزا محمد علي كازروني « شهرت » (متوفي ۱۲۹۰ هجري قمري).
۱۱ – صافي كازروني « صافي » (قرن ۱۰ هجري).
۱۲ – ملاّ علي اكبر سالك كازروني « مسكين » (۸۳۱ / ۸۷۳ هجري قمري).
۱۳ – معين الدّين حسيني بلياني « معين »(متوفي ۹۷۹ هجري قمري).
۱۴ – سيّد علي اكبر طباطبايي « منظم » كازروني فرزند سيّد محمد حسين طباطبايي (۱۳۱۶ / ۱۳۶۶ هجري قمري).
۱۵ – سيّد محمد حسين منظم طباطبايي فرزند سيّد علي اكبر(متوّلد ۱۳۱۰ هجري شمسي).
۱۶ – سيّد اسدالله واعظ كازروني « واله» فرزند سيّد احمد (متوفي حدود ۱۳۱۹هجري شمسي).
به ياري خداوند بزرگ ديگر مشاهير و بزرگان معاصر كازرون را نيز در آينده معرفي خواهيم كرد .
* استفاده از مطالب اين سايت با ذكر منبع بلامانع است !
